Tarih: 15 Kasım 2025 Cumartesi 10:32

Mersin’de son günlerde gündeme gelen ölüm asansör kazaları dikkat çekerken, TMMOB Makine Mühendisleri Odası Mersin Şube Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Oğuz, sorumluların yükümlüklerini yerine getirmemesi nedeni ile insan kayıplarının yaşandığını dile getirerek, “Asansör kazaları kader değildir, engellenebilir” dedi.
TMMOB Makine Mühendisleri Odası Mersin Şube Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Oğuz, önceki gün Tarsus ilçesinde meydana gelen asansör kazasında 80 yaşındaki Hatice Arıkan’ın üçüncü kattan düşerek hayatını kaybetmesi nedeni ile bir açıklama yaptı.
Makine Mühendisleri Odası Mersin Şube Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Oğuz, yaptığı açıklamada, ihmallerin bir kez daha bir can aldığını belirterek, “Tarsus İlçemizin Yeşilyurt Mahallesi’nde 13.11.2025 tarihinde meydana gelen kazada bir vatandaşımızın hayatını kaybettiğini büyük bir üzüntüyle öğrenmiş bulunuyoruz. Vefat eden vatandaşımıza Allah’tan rahmet, yakınlarına sabır ve başsağlığı diliyoruz.  Kazaya konu asansör/platformun yük taşımak amacıyla yapılmış olduğu bilgisine ulaşılmıştır. Ancak altını çizerek belirtmek isteriz ki: İster insan taşımak amaçlı olsun, ister yük taşımak amaçlı olsun, tüm asansör ve platformların mevzuata uygun inşa edilmesi, kayıt altına alınması ve periyodik kontrollerinin düzenli olarak yapılması zorunludur. Bu yükümlülüklerin yok sayılması, yük asansörü dahi olsa, insan hayatını riske atan ciddi tehlikeler doğurur. Bu kapsamda; İnsan ve yük asansörleri Asansör Periyodik Kontrol Yönetmeliği’ne, kaldırma ve iletme makineleri ise Periyodik Kontrol Yönetmeliği’ne uygun olarak yetkili kişiler tarafından periyodik kontrole tabi tutulmalıdır. Kazanın yaşandığı bu yapıyla ilgili olarak Makine Mühendisleri Odası Mersin Şubemize herhangi bir başvuru yapılmamış, proje denetimi, uygunluk değerlendirmesi veya kontrol süreci işletilmemiştir. Bu nedenle platform tamamen kayıt dışı ve mevzuata aykırı biçimde yapılmıştır. Bir kez daha görüyoruz ki mevzuatın ve mühendislik hizmetlerinin devre dışı bırakıldığı her uygulama potansiyel bir can kaybına yol açmaktadır” dedi.
Makine Mühendisleri Odası Mersin Şube Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Oğuz, asansör; tasarımı, montajı, bakımı ve periyodik kontrolüyle bir mühendislik hizmeti olduğunu ifade ederek, “Asansörlerin insan asansörü, yük asansörü veya mekanik kaldırma iletme platformu fark etmeksizin tasarımı, imalatı, montajı, bakımı ve periyodik kontrol süreçleri; özel eğitimli ve yetkinliği belgelendirilmiş mühendisler tarafından yürütülmesi gereken teknik işlemlerdir. Yük asansörlerinin yalnızca yük taşımak için kullanılması, bu sorumlulukları ortadan kaldırmaz. Aksine, ağır yüklerin oluşturduğu ek riskler nedeniyle yük asansörlerinde yapılan hatalar daha büyük kazalara sebep olabilmektedir” diye konuştu.
“Asansör kazaları kader değildir”
Makine Mühendisleri Odası Mersin Şube Yönetim Kurulu Başkanı Oğuz, asansör kullanımının kanun ve yönetmenlik sorumluluğunun açık tanımlandığını ifade ederek, “Kanun ve yönetmelik sorumluluğu açıkça tanımlar. 634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu Md. 35 (l) yönetici ve kat maliklerine;  ‘Asansörlerin güvenli işletilmesi için aylık bakım ve yıllık kontrollerin yaptırılması zorunludur.’ hükmünü getirmektedir. Asansör Periyodik Kontrol Yönetmeliği gereği tüm asansörlerin; ayda bir kez bakımı, yılda bir kez periyodik kontrolü, yaptırılmak zorundadır.  Mevcut binalarda asansör ekleme süreçleri mevzuatla belirlenmiştir. Asansör bulunmayan binalarda ihtiyaç doğduğunda; proje, ruhsat, uygun mesafe kriterleri ve TS 9111 Ulaşılabilirlik Standardı gibi şartlara uyulması gereklidir. Binaya sonradan yapılacak yük platformları dahi mevzuata tabidir; ‘geçici çözüm’ adı altında yapılan hiçbir uygulama hukuki sorumluluğu ortadan kaldırmaz. Yöneticiler ve malikler hukuki ve vicdani sorumluluk taşır. Bu yükümlülükler yerine getirilmediğinde yangın, arıza, yük düşmesi veya platform çökmesi gibi durumlarda yaşanacak kazalarda yöneticiler hem hukuki hem de vicdani sorumluluk ile karşı karşıya kalacaktır. Bir kez daha uyarıyoruz; Asansör kazaları kader değildir! Yük asansörlerinde dahi gerekli denetimler yapılmadığında sonuç değişmemekte, ihmal can almaya devam etmektedir. Kayıt dışı yapılan her asansör, ister yük ister insan taşısın, potansiyel bir ölüm riskidir. Mühendislik hizmeti almak bir tercih değil, zorunluluktur. Asansör kazaları kader değildir, engellenebilir!” ifadesini kullandı.